42. E-Estonia - Xây dựng quốc gia kỹ thuật số đầu tiên trên thế giới
Hãy quên thung lũng Silicon đi. Estonia chỉ là một quốc gia nhỏ thuộc Liên Xô cũ nhưng nó đã đi đầu trong cuộc cách mạng công nghệ về chính phủ điện tử. Với sự phát triển của các giải pháp điện tử, Estonia đã sử dụng môi trường kỹ thuật số đầu tiên của mình để hợp thức hoá triệt để các dịch vụ và san phẳng các ranh giới về kinh tế. Với e-Estonia, mọi người thậm chí không cần phải thực sự sống ở Estonia mới là một cư dân của nước này. Nước này cũng chia sẻ bảng thiết kế tối tân cho các nước khác tham khảo.
Sau khi quốc gia này giành được độc lập vào năm 1991, “mọi người khao khát có một cuộc sống tốt hơn”, ông Linnar Viik nhà đồng sáng lập của Học viện quản trị điện tử Estonia và giám đốc chương trình Chính phủ thông minh.
“Là một quốc gia nhỏ với GDP thấp, chúng tôi phải làm cho mình trở nên hấp dẫn đối với các nhà đầu tư và nền kinh tế quốc tế”.
Các nhà lãnh đạo chính phủ đã trang bị một tầm nhìn rõ ràng về những gì quốc gia cần để phát triển nền kinh tế và phục vụ tốt nhất cho 1,3 triệu cư dân của mình. Tuy nhiên, để thực hiện giấc mơ về một chính phủ tập trung vào kỹ thuật số có nghĩa là các cơ quan phải thay đổi cách làm việc của họ, Siim Sikkut, giám đốc thông tin (CIO) của chính phủ, Bộ trưởng Kinh tế và Truyền thông cho biết.
Trong khi các chính phủ các nước khác theo đuổi các giải pháp công nghệ thông tin truyền thống, “Estonia cần phải làm một cái gì đó hoàn toàn khác biệt”, ông Viik nói. Thay vì cho phép sử dụng các giải pháp công nghệ đắt đỏ mà phải mất nhiều năm để hoàn thành, các nhà lãnh đạo Estonia đã xoay quanh các sáng kiến có thể hoàn thành trong nhiều tháng với ngân sách hàng trăm nghìn chứ không phải hàng tỷ euro.
“Phương pháp của chúng tôi luôn là làm cho các dự án nhỏ hơn, vì vậy khi chúng thất bại, chúng tôi có thể phục hồi lại nhanh chóng và học hỏi từ những thất bại đó”, ông Viik nói.
“Nếu bạn bắt đầu một dự án kỹ thuật số vào năm 2020 sẽ sẵn sàng để sử dụng trong năm năm nữa, thì nó sẽ bị lỗi thời”.
Ngày nay, 99% các dịch vụ công đã có sẵn trực tuyến (online). Điều duy nhất người Estonia không thể làm qua internet đó là: kết hôn, ly dị hoặc hoàn thành các giao dịch bất động sản.
- Dưới 2% - tỷ lệ người Estonia đã bỏ phiếu online khi chính phủ áp dụng phương pháp bỏ phiếu điện tử (e-voting) vào năm 2005.
- 44% - tỷ lệ của người Estonia đã bỏ phiếu trực tuyến vào năm 2019
Chào mừng, những công dân kỹ thuật số.
Điểm nổi bật nhất của danh mục đầu tư kỹ thuật số Estonia là sáng kiến “cư dân điện tử” (e-Residency) của nó. Ra mắt vào năm 2014, nó cho phép bất cứ ai trên thế giới đăng ký nhận dạng kỹ thuật số do chính phủ cấp cũng như các dịch vụ giống như đăng ký công ty có trụ sở tại EU. Khi họ phát động nỗ lực này, các nhà lãnh đạo Estonia nhận ra chính phủ phải hành xử giống như các công ty khởi nghiệp mà hy vọng sẽ thúc đẩy. Vì vậy, nó vay mượn công nghệ từ các ngành công nghiệp một cách tự do, dựa vào phương pháp agile. “Chúng tôi đã có một quá trình lặp đi lặp lại để tìm ra cư dân điện tử (e-resident) là ai và họ muốn gì”, ông Kaspar Korjus, cựu giám đốc điều hành của dự án e-Residency cho biết. “Chỉ bằng cách cung cấp một sản phẩm thô cho khách hàng, chúng tôi có thể biết được cách phát triển nó”.
Người dùng cũng rất vui lòng giúp đỡ, cung cấp phản hồi thông qua bảng câu hỏi, email, bản tin đăng ký và các sự kiện trực tiếp. Kết quả là dự án e-Residency đã phát triển: Khi bắt đầu chương trình, người muốn đăng ký làm cư dân được yêu cầu đi du lịch đến Estonia bốn lần và tất cả các tài liệu về e-Residency đều được viết bằng tiếng Estonia, ngay cả ông Korjus cũng thừa nhận là “không ai hiểu được”.
Giờ đây, các ứng viên chỉ phải đi du lịch một lần đến Estonia hoặc một trong những đại sứ quán của nó và các tài liệu cũng bằng tiếng Anh. Với mức tăng trưởng 100% hàng năm kể từ khi ra mắt, chương trình hiện có 70.000 cư dân điện tử, ông Korjus nói.
Nhưng nhóm dự án đã không ngại tạo ra một số cột mốc kịp thời. Giả thuyết ban đầu là hầu hết cư dân điện tử muốn tạo ra các công ty khởi nghiệp, vì vậy chương trình này sẽ cần cung cấp cho họ các dịch vụ liên quan. Nhưng nhóm đã học được rằng chỉ có một tỷ lệ rất nhỏ cư dân điện tử rơi vào loại đó. Đa số họ là những người du mục kỹ thuật số muốn nhằm vào chương trình cư dân điện tử (e-residency) để có thể làm việc trên toàn cầu và từ xa với chi phí hành chính thấp. Và trong đó có một cơ hội khác: Trong tương lai, ông Korjus cho biết, Estonia có thể thu thuế từ cư dân điện tử để đổi lấy các dịch vụ của chính phủ mà họ đã bỏ lỡ khi vắng nhà. “Hàng triệu người du mục kỹ thuật số cần một quốc gia hỗ trợ cho họ”, ông nói. “Đây là một thị trường ngách mà Estonia sẽ phải lấp đầy”
Trong suốt hành trình điện tử của mình, các nhà lãnh đạo chính phủ đã học được rằng họ phải điều chỉnh các sáng kiến theo những gì công dân Estonia thực sự cần. Ví dụ, nhóm chính phủ điện tử hiện đang thiết kế lại các dịch vụ của chính phủ xung quanh 15 sự kiện lớn trong cuộc đời, từ khi sinh ra cho đến khi chết.
Mục tiêu là giảm thiểu và tự động hóa các tương tác của chính phủ mà mọi người cần cho mỗi sự kiện đó. Thay vì những người mới làm cha mẹ lần đầu phải vào một loạt các trang web của cơ quan chính phủ khác nhau để bắt đầu quá trình đặt tên cho con và xin trợ cấp xã hội, chính phủ sẽ chủ động tìm đến họ và hỏi họ về tất cả dữ liệu cần thiết về đứa trẻ. “Chúng tôi sẽ phục vụ mọi người tốt hơn theo nhu cầu của họ”, ông Sikkut nói.
Mục đích cuối cùng của Estonia cuối cùng là làm cho các dịch vụ của chính phủ tự động và vô hình. “Chúng tôi muốn cải thiện trải nghiệm người dùng với các dịch vụ của chính phủ”, theo ông Sikkut, “và trải nghiệm tốt nhất là khi người Estonia không phải làm bất cứ điều gì”.
Nguồn:
Xem thêm: